Creativiteit is een vermogen waarmee we allemaal geboren worden, maar kán verzwakken. Zoals een ander deel van het lichaam dat niet wordt gebruikt kan verminderen of verdwijnen.

Je bent creatief, je hersenen zijn creatief. We zijn allemaal creatief, want we bezitten de eigenschap om ons iets te verbeelden. Niet alleen binnen de kunst vervult creativiteit een belangrijke rol, creativiteit is universeel en wordt gebruikt in ons zakelijk, wetenschappelijk en in ons dagelijks leven.

Hoe functioneren de hersenen. Hun relatie met creativiteit.

Inzicht in hoe de hersenen functioneren zal ons helpen om de creativiteit te begrijpen en te stimuleren.

De belangrijkste functie van onze hersenen is om het voortbestaan van ons lichaam te waarborgen. Daarom en dankzij de evolutie, creëren onze hersenen informatieblokken, die toegankelijk zijn voor later gebruik.

Vier factoren bepalen dat de informatieblokken stijf en sterk zijn, er worden mentale modellen gecreëerd:

1. De ervaring

Als we worden geconfronteerd met een bepaalde situatie en we deze succesvol beëindigen en deze situatie zich daarna wéér voordoet zullen we deze oplossen op dezelfde wijze, nu sneller en met een minimum aan energieverbruik. Dus hoe vaker we een situatie op dezelfde manier oplossen wordt de structuur van deze informatieblokken stijver, sterker en dan ontstaan mentale modellen, die we herhalen, zonder te twijfelen aan haar waarde.

2. Natuurlijke weerstand tegen verandering

Onze hersenen houden niet van verandering, dit wordt geïnterpreteerd als een factor van onzekerheid. Bij het bekende weten ze hoe te handelen en dus te overleven. We hebben daarom de neiging om vaste patronen te handhaven omdat de hersenen naar herkenning zoeken in het leren en in ons geheugen.

3. Culturele en educatieve redenen

Binnen onze cultuur en onderwijs is altijd de logische redenering gecultiveerd, in het bijzonder van de nummers en woorden. Op dit moment neemt alles met betrekking tot creativiteit een minderwaardig plek in binnen de hiërarchie van schoolvakken. In het onderwijs wordt vooral het logisch redeneren gewaardeerd.

4. De emotionele component

De emotionele component is de mate waarin een emotie gerelateerd wordt aan een stimulus. Bijvoorbeeld, als een hond je eenmaal heeft gebeten, roept dat angst op en geeft het een signaal van gevaar aan.

Het voordeel van het hebben van mentale modellen of informatieblokken is dat we het snel gebruiken, met weinig moeite. Dit vermogen heeft het ons mogelijk gemaakt om te overleven tijdens onze evolutie. Met dank aan deze mentale modellen, kunnen we motorische taken automatisch uitvoeren, zoals fietsen of cognitieve taken zoals het optellen.

Maar deze informatieblokken hebben het nadeel, dat ze moeilijk intern te wijzigen zijn. Daarnaast werken onze hersenen niet als aparte onderdelen, maar in onderling verband, als meerdere gerelateerde informatieblokken omdat alle neuronen een netwerk vormen. Wanneer we de naam van een persoon noemen, activeert ons brein al direct de informatieblokken die met deze persoon samenhangen, zijn afbeelding, kennis van zijn karakter, zijn geschiedenis, etc.

Creativiteit bestaat uit de uitdaging om veranderingen in deze logische structuren te maken. Creativiteit komt tot stand dankzij de verbeelding. Alleen door deze structuren te doorbreken kan dit leiden tot een nieuw, nog onbestaand model. https://www.angelesearth.com/kunst-technieken/waarom-is-verbeelding-nodig-10-redenen-om-stimuleren/

“Creatief denken is niet de uitzondering die de regel bevestigt, maar de uitzondering die de regel uitdaagt” Guillermo Muzio

Hersenen verdeeld in twee hersenhelften

Vanuit fysiologisch standpunt zijn de hersenen verdeeld in twee helften, genaamd hemisferen die verschillende complementaire rollen vervullen.

“De persoon van de linker hersenhelft. Deze zal iets zeggen als: “Ga vanaf hier, naar het westen en ga naar het noorden bij Wind Street. Volg deze drie- of vierhonderd meter en sla dan af naar het oosten bij de straat Levante”

De persoon van de rechter hersenhelft. Zal iets zeggen als dit: “Sla rechtsaf (naar rechts wijzend) voor de Kerk daar (weer wijzend). Dan kom je langs een Zara en vervolgens langs een ijssalon. Bij het volgende verkeerslicht slaat u rechtsaf richting van een tankstation ‘. “(Wikipedia)

1. De linker hersenhelft

De linker hersenhelft is verantwoordelijk voor de functies van de spraak, het schrijven, aantallen, wiskunde en logica. De linker hersenhelft gedraagt zich analytisch, bouwt argumenten, beoordeelt en bekritiseert, creëert logische redenen, berekent en plant.

2. De rechter hersenhelft

De rechter hersenhelft is verantwoordelijk voor het gevoel, emoties, creativiteit en vaardigheden van kunst en muziek. Het is de hersenhelft van het beeld, van de ruimtelijke projectie, intuïtie en de empathie.

Beide hersenhelften werken samen, er is een vloeiende dialoog, ze complementeren en helpen elkaar. Wanneer een idee ontstaat in de creatieve gedachte moet het een logische structuur kunnen ontwikkelen, verantwoordelijk voor logisch denken.

De hersenen van een kind 

De hersenen van een kind zijn erg creatief. Zijn fantasie is goed ontwikkeld, hun mentale modellen ontwikkelen zich geleidelijk door het leren, door hun ervaringen, hun culturele omgeving en de genetica. Het is juist door het gebrek aan vooraf vastgestelde modellen, waardoor de kinderen zo creatief zijn.

Het boek “The element” van Ken Robinson begint met een mooi verhaal:

“Een basisschool leraar gaf tekenles aan een groep van kinderen van zes jaar oud. Een meisje was meer dan twintig minuten heel verdiept in wat zij deed. De leraar vond dat fascinerend. Hij vroeg wat zij tekende. Zonder op te kijken, zei ze, “Ik teken God.” De verraste leraar zei: “Maar niemand weet hoe God eruit ziet.” Het meisje antwoordde: “Dat zullen ze zo weten.”

Waarom moeten we vooral de helft van onze hersenen ontwikkelen als er ook de mogelijkheid is om de capaciteit te vermenigvuldigen met twee?

“Je hersenen zijn de krachtigste computer die er bestaat, heeft niet alleen de onbeperkte mogelijkheden om uw leven te veranderen … maar de wereld” Shelley Carsom

Bronnen

-“El elemento” Key Robinson. Editorial Grijaldo

-http://www.proyectateahora.com/12/

– https://bluesmarteurope.wordpress.com/2014/01/31/creatividad-y-cerebro/

-“Creatividad Hoe? Zo!” Igor Byttebier. Uitgeverij Lanno

– https://es-la.facebook.com/notes/ilustraorg/qué-hemisferio-cerebral-domina-tu-vida-tu-cerebro-emocional-creativo-derecho-o-t/10152773806771004/

-“Tu cerebro creativo”. Shelley Carsom. Editorial Amat

Illustraties: Ángeles Nieto/ Frans Vossen (4 jaar)