“De huid van de kleuren is wit. Het wit is licht”
Als mijn pot witte verf op is stop ik met schilderen, wit is de kleur die ik het meest gebruik, die ik altijd koop in grotere hoeveelheden. Het is mijn belangrijkste kleur. Maar waarom?
Een kunstwerk begint meestal met het wit van het doek of papier. Vanuit het wit begin je je iets voor te stellen, te werken. Ik wil je de sleutel tot het wit geven, wat is het? wat zijn pigmenten, wat is de betekenis ervan, de verschillende tonen en de toepassing in het interieur, de architectuur, de fotografie en in de kunst. Ik raad je aan eerst de foto’s te bekijken en dan dit artikel te lezen. Welke emoties wekt het op? Wat zijn de verschillen in tonatie? Hoe zie je de texturen?
Wat is wit?
Wit komt van het Germaanse “blank” en betekent helder. Kleuren kun we bekijken bij licht (niet in het donker). Alle kleuren variërin afhankelijk van de intensiteit van het licht dat er op schijnt. De tonen veranderen wanneer ze dichter bij het licht of bij de schaduw zijn. De schaduw tinten van wit zijn grijs en veranderen bij het donkerder worden tot zwart. Het toevoegen van wit aan kleuren maakt dat deze helderder worden. Het verzacht de kleurintensiteit. De witte kleur zorgt ervoor dat texturen en materialen maximaal naar voren komen. Het oog ziet daardoor gemakkelijk de volumes die worden gecreëerd in licht en donker.
Theorie van de kleur wit
Newton heeft ontdekt dat zonlicht bestaat uit golven van verschillende kleuren die wanneer ze samen komen de kleur wit vormen. Wit licht ontleedt in kleuren door een prisma. De kleur van een tomaat is rood, omdat de golf van die kleur reflecteert.
In de theorie van de kleur heeft die twee eigenschappen:
1. waarin de kleuren worden gemaakt door het mengen van pigmenten (verven, inkten, …)
2. wanneer de kleuren worden gecreëerd door het mengen van de spectrale kleuren. In dit geval wordt wit niet beschouwd als een kleur (zwart ook niet), ze worden ook niet-kleuren genoemd. Wit is geen kleur omdat het alle kleuren tegelijk weerspiegelt. Het is de kleur van het niet ontlede zonlicht, vandaar de associatie van wit met licht. Wit heeft de hoogste lichtintensiteit, maximale helderheid.
Wit pigment
Het witte pigment is in de loop van de tijd op verschillende manieren tot stand gekomen.
– Oude Egypte. Ze maakten een glanzend pigment doordat het poeder van parel schelpen bevatte. In Japan wordt nog steeds een pigment uit dit materiaal gemaakt.
– Klassieke oudheid en de Middeleeuwen. Het wit uit deze periode werd loodwit genoemd. Loden platen werden gehangen boven stoom van azijn, vervolgens enkele maanden ondergedompeld in mest en dan werd de ontstane laag van wit materiaal dat zich op het oppervlak had gevormd er af geschraapt. De stof was zeer giftig, deze werd, om te kunnen schilderen gemengd met oliën. Loodwit droogt snel.
– XVIII eeuw. Zinkwit werd ontdekt, deze was niet giftig. Het is een koud wit, iets blauwachtig en niet erg dik.
– Twintigste Eeuw. Noorse en Amerikaanse chemici ontwikkelden titaanwit. Dit is duurzaam, niet giftig, droogt langzaam en weerspiegelt het meeste licht. Basis ingrediënten voor het kleur recept
Betekenis van het wit
Kleuren kunnen emoties oproepen bij mensen. Deze gevoelens ontstaan in een irrationele of culturele context en hebben een betekenis. Het wit is een deel van het koude kleurgamma, het is ontspannend, kalmerend, drukt eenzaamheid en afstand uit.
– Wit wordt geassocieerd met licht
– Wit is de kleur van het begin, van het goede, de waarheid, het ideaal, van perfectie. In tegenstelling tot het zwart, heeft wit meestal een positieve connotatie.
– De witte kleur symboliseert ook vrede. In een conflict duidt een witte vlag op overgave. De duif van vrede, verzoening, wordt getoond in het wit.
– Wit is een symbool van de maagdelijkheid. Pas na 1950 kwam de witte trouwjurk op grote schaal, ervoor was zwart gebruikelijk. Tot in de negentiende eeuw, konden weinig vrouwen zich veroorloven om een witte trouwjurk te dragen, witte stof was erg duur in die tijd.
– In het christendom wordt de Heilige Geest voorgesteld als een witte duif. In de katholieke kerk wordt deze kleur gedragen door de Paus en de kinderen die hun eerste communie ontvangen.
– In de reclame wordt wit geassocieerd met frisheid. De merken gebruiken deze kleur als ze willen dat hun producten een lichtheid en harmonie uitstralen. Bij het bevorderen van high-tech producten kan wit worden gebruikt om eenvoud te communiceren.
– Wit wordt geassocieerd met ziekenhuizen, artsen en steriliteit en dus gezondheid.
– Wit wordt gebruikt met betrekking tot reiniging, bv in beddengoed, ondergoed, tafelkleden, de jassen van artsen.
– In een verpakking suggereert witte kleur dat het product zuiver, zacht en fris is. Het wordt ook gebruikt voor zuivelproducten en diepvriesproducten. Het is ook de kleur van de winter.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wit
Betekenis in verschillende culturen
– In het westen symboliseert het witte zuiverheid en onschuld.
– In sommige Oosterse landen, zoals China en India, wordt wit geassocieerd met rouw. Wit vertegenwoordigt winter, dood of inactieve staat. De Chinezen vermijden slaap onder witte lakens omdat het hen herinnert aan een lijkwade voor een begrafenis.
– Voor de oude Azteekse volkeren, wit was de ingang van het onzichtbare, witte was de kleur van het westen. Hun religieuze idee was nauw verbonden met de loop van de Zon, dus het westen was het tegenovergestelde aan de Zon hier verdween deze in de hemel naar de nacht. De Azteken brachten bepaalde offers voor de zon met een witte veer en witte sandalen omdat zij zo kunnen opstijgen naar de ziel.
– Binnen de cultuur van de Nahua symboliseert wit het Westen, plaats van geboorte en verval, mysterie van het begin en het einde, de oudheid en de ziekte. Quetzalcoatl, was de Witte God, god van licht, leven, vruchtbaarheid en kennis, maker van alle geluk op aarde. In de schepping mythe, Quetzalcoatl, scheidde de aarde uit het westen en zijn weg naar het land werd gemarkeerd met de vorm van een witte slang, de Melkweg.
– In de Andes-wereld was wit een symbool van vruchtbaarheid en de overvloed aan agrarische producten. In hun rituelen gebruikten ze witte vlaggen. http://sobrecolores.blogspot.nl/2014/06/el-color-andino-blanco.html
– In het Verre Oosten is wit de kleur van het westen, van de herfst en metalen element vertegenwoordigd door de witte tijger, deze is zowel een constellatie als een mythisch dier.
De tonen van de kleur wit
Puur Wit. Het is wat we “wit” noemen. Er is een reeks van witte kleuren, variërend van warmere naar koeler wit.
Warm wit
Crème wit. Het is geïnspireerd op de crème van melk, met een gele tint. Ze brengen een gevoel van rust, vrede en stabiliteit.
Oud wit. Toont wat gele tinten, kan evt. ook iets bruinachtige bevatten. Het is een tint of twee donkerder dan de crème wit, het lijkt op de toon wit die bladzijden van een boek met het verstrijken van de tijd krijgt.
Bot wit. Bot is een blekere kleur, bevat tinten van bruin.
Gebroken wit. Dit is puur wit, met enkele druppels kleur. Het combineert goed met zachte pastelkleuren.
Koel wit
Zijde wit. Bevat bepaalde duidelijk grijze tinten.
Krijt wit. Het is een wit, ondoorzichtig, difuus, bijna grijs.
Koud wit. Blauwachtig, lijkt duidelijk iets fluorescerends in zich te hebben.
Toepassingen van wit
Toepassingen in interieur architectuur
Binnen de interieur architectuur speelt wit een belangrijke rol. De witte kleur reflecteert het licht dat de ruimte binnenkomt, deze lijkt dan groter en helderder. De witte kleur zorgt ervoor dat de texturen en materialen maximaal opvallen. Wit combineert goed met glanzende oppervlakken (glas, porselein) en met zachte en natuurlijke materialen. Het is een goede basis om te combineren met kleuren of met witte tinten te variëren.
Als je een moderne en frisse sfeer wilt creëren gebruik helder wit en combineer ze met kleuren zoals grijs. Het minimalistische interieur maakt vaak gebruik van deze combinatie. Als je een meer traditionele interieur wilt, is het beter oud wit te combineren met warme neutrale kleuren zoals de kleur van zand tot donker chocolade bruin.
In het hedendaagse interieur zien we vaak dat de hele ruimte, plafonds, wanden en vloeren wit zijn. Op deze manier wordt een soort doos ”etalage” gecreëerd volledig belicht, waar de objecten die worden geplaatst strak afsteken.
In de tuin wit maakt contrasten, heeft een schoon en rustgevend effect. http://martapuig.es/los-colores-en-el-jardin
Toepassing in fotografie: Kleuren in high key
Afbeeldingen in high key zijn die, waarin het licht domineert, het wit, de helderheid. Je ziet nu veel mode- en interieur fotografie gebaseerd op deze techniek. Het helder wit wordt versterkt zozeer dat detailles verminderen en een eenvoudige schone en sterke afbeelding overblijft. http://defotoblogger.nl/high-key-belichting/
Het wit in de schilderkunst
Wit wordt voornamelijk gebruikt om licht uit te beelden.
Voor Leonardo da Vinci was wit geen kleur, maar gaf kracht voor alle kleuren. Hij zei dat de echte kleur van iets te vinden is in het deel dat niet is aangetast door schaduw of glans. De Renaissance werd gekenmerkt door lichtheid.
Corot, die de impressionisten heeft beïnvloed, tekende eerst met een wit potlood de essentiële vormen van het schilderij en gaf daarna middels een kleine cirkel het levendiger licht aan. Als eenmaal de structuur is gevormd verschijnt de rest van het schilderij altijd subtiel, luchtig en vol van licht.
In de Middeleeuwen had de kleur een symbolisch karakter. Zij vonden dat wit niet een echte kleur was, maar de som van allemaal. Het vertegenwoordigt de lucht, tijdloos, de eeuwigheid, het heilige en uiteindelijk licht.
http://iconografiaartecristiano.blogspot.nl/2012/01/iconografia-bizantina-simbologia-de.html
Voor mij begint de kleur bij wit, daarmee creëer je evenwicht. Wit is de basis van al mijn schilderijen, hoewel ze zo kleurrijk zijn. Ik kan niet schilderen zonder. Dankzij het wit meet ik de waarde van de andere kleuren af. Het is de kleurbalans, de schaal op het doek. Het geeft luchtigheid en bepaalde eenvoud. Ik heb dit nodig om kleuren helder te maken en lichtheid te geven aan de beelden. Voor mij is wit ook licht.
Wat denk jij?
Een goede witte zondag
Tekst, foto’s: Ángeles Nieto
Schilderij: Mike Raaijmakers, (Ik vind dit een prachtig schilderij).
Bronnen
– Definición de blanco – Qué es, Significado y Concepto – http://definicion.de/blanco/#ixzz3wfZz3ETA
– http://www.decoramus.com/los-tipos-de-color-blanco-en-la-decoracion-de-interiores
– http://www.webusable.com/coloursMean.htm
– www.significado de los colores.com
– http://sobrecolores.blogspot.nl/2014/06/el-color-andino-blanco.html
– http://decoracionsueca.com/tipos-de-colores-blancos-y-su-aplicacion-a-la-decoracion-de-interiores/8793#
– http://www.ehowenespanol.com/cuales-son-diferentes-tonos-blanco-lista_376508/
– http://www.waldorfcolombia.org/seccns/HistoriaDelColorEnLaPintura.pdf
– http://olaarte.blogspot.nl/2014/05/historia-del-color-blanco-y-tu-que.html
– Cristianismo, Sociedad y Cultura en la Edad Media. Gonzalo Balderas Vega.
– Beeldende begrippen. Bert Boermans.
– http://culturacolectiva.com/la-exploracion-del-color-el-blanco/
3 Comments
Ellen Jess
februari 7, 2016 at 1:40 pmUitstekende Artikel, fantastische foto’s !Ik heb een tjidlang witte schilderijen gemaakt, onder het wit zaten verschillende kleuren , welke som doorschenen .
Ángeles
februari 7, 2016 at 2:16 pmDank je wel. Je kunt zo veel met wit doen. Kleuren laten schijnen door wit is een mooi idee
peter
februari 11, 2016 at 7:10 amthanx! Leuk stuk en prachtige foto’s om de dag mee te beginnen.